Na wstępie należy wskazać, że możliwość założenia tymczasowego profilu zaufanego została uregulowana w art. 20ca ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 346 ze zm.) i wprowadzona do polskiego porządku prawnego na podstawie ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568).
Na mocy wskazanej powyżej regulacji, minister właściwy do spraw informatyzacji został uprawniony do udostępnienia usługi online służącej do potwierdzania profilu zaufanego o krótszym okresie ważności niż normalny profil zaufany.
Pomiędzy profilem zaufanym („PZ”) a tymczasowym profilem zaufanym („TPZ”) występuje kilka zasadniczych różnic. Przede wszystkim, PZ należy potwierdzić za pomocą internetowego konta bankowego, dowodu osobistego z warstwą elektroniczną, kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo w przeznaczonym do tego celu punkcie (na przykład w banku czy w urzędzie skarbowym), natomiast TPZ potwierdzany jest podczas wideorozmowy z urzędnikiem. Poza tym, PZ jest ważny 3 lata, a TPZ tylko 3 miesiące. Jednakże, ważność TPZ zostanie automatycznie przedłużona, jeżeli w Polsce nadal będą obowiązywać ograniczenia związane z koronawirusem, ponieważ minister właściwy do spraw informatyzacji może wydłużyć okres ważności TPZ, uwzględniając szczególne okoliczności, a taką okolicznością jest niewątpliwie trwająca pandemia. Informacja o przedłużeniu ważności TPZ powinna być opublikowana na stronie ministra właściwego do spraw informatyzacji w Biuletynie Informacji Publicznej.
W celu uzyskania TPZ należy wypełnić krótki formularz na stronie: https://moj.gov.pl/uslugi/engine/ng/index?xFormsAppName=TymczasowyProfilZaufany, w którym najpierw wskazuje się preferowany termin wideorozmowy z urzędnikiem, a potem podaje się następujące dane:
- nazwa użytkownika i hasło;
- pierwsze i drugie imię, nazwisko;
- numer PESEL;
- adres e-mail;
- numer telefonu komórkowego.
Następnym krokiem jest podsumowanie wniosku, a potem potwierdzenie go kodem autoryzacyjnym, który zostanie wysłany na podany podczas rejestracji numer telefonu. Potem, na adres e-mail, przyjdą dwie wiadomości: 1) potwierdzenie założenia konta w serwisie Profil Zaufany; 2) potwierdzenie złożenia wniosku o TPZ. Co istotne, w drugiej wiadomości będzie podany numer wniosku, który koniecznie trzeba podać podczas wideorozmowy z urzędnikiem!
O ile nic się w międzyczasie nie zmieni, to rozmowa odbędzie się za pośrednictwem aplikacji Microsoft Teams, więc wcześniej należy ją zainstalować oraz zadbać o zdobycie urządzenia posiadającego mikrofon i kamerkę. Podczas wideorozmowy urzędnik poprosi o potwierdzenie, że dane podane we wniosku są prawdziwe i aktualne. Przedstawi zasady korzystania z TPZ, a także poprosi o okazanie dowodu tożsamości w taki sposób, by mógł przeczytać jego treść (dlatego niezbędne jest posiadanie urządzenia z kamerką). Jeżeli cała procedura przebiegnie pomyślnie, to TPZ zostanie potwierdzony przez urzędnika, a potwierdzenie otrzymasz na adres e-mail.
Podsumowując, TPZ ma zarówno plusy, jak i minusy. Niewątpliwym plusem jest możliwość założenia profilu bez wychodzenia z domu, a warto zaznaczyć, że posiadanie profilu zaufanego (albo podpisu elektronicznego) jest niezbędne do założenia, na przykład, Internetowego Konta Pacjenta („IKP), na którym udostępniane są informacje o receptach, skierowaniach czy zwolnieniach lekarskich, ale także wyniki testów na koronawirusa, więc posiadanie IKP jest teraz niezwykle istotnym elementem ułatwiającym nasze życie. Z drugiej strony, aktualnie na wideorozmowę z urzędnikiem trzeba czekać nawet tydzień, więc szybszym rozwiązaniem jest założenie PZ i udanie się do urzędu skarbowego czy banku w celu potwierdzenia go.